Cổng làng

Một cổng làng bỏ hoang trên bờ đê sông Đuống

Họa sĩ Quách Đông Phương làm một việc đáng nể là đã chụp được hơn 700 bức ảnh về những cổng làng, cổng đình, cổng ngõ, cổng nhà cổ ở các làng quê Việt Nam, chụp để lưu giữ hồn quê, để biết yêu quê hương từ những gì thật bình thường giản dị và quen thuộc hàng ngày.

 Nhìn những chiếc cổng cổ kính rêu phong cái còn cái mất, cái hoang tàn trơ trọi trên đê sông mà thấy chạnh lòng. Nói như nhà văn Tô Hoài: “Chỉ là cái cổng nhưng nghĩ kỹ ra lại là nét đẹp của phong tục, của truyền thống...”. Vâng, chỉ là cái cổng thôi nhưng nó chất chứa cả một thế giới tâm linh và đất lề quê thói của mỗi vùng đất... Nhìn cái cổng làng cổng ngõ với bao dấu vết thời gian trên đó, người ta sẽ tự hỏi nó đã từng chứng kiến bao nhiêu dâu bể cuộc sống. Những ai đã từng đi qua cánh cổng này, những mối tình trai gái nào e ấp qua cánh cổng kia, những người mẹ, người vợ nào tựa cửa đợi con, đợi chồng, những đứa trẻ nào ngày xưa đánh đáo, bắn bi, chơi ô ăn quan dưới tán đa bên cổng làng … Tất cả những con người ấy bây giờ ở đâu? Càng nghĩ, càng thấy thương, thấy nhớ và tiếc nuối cho một thời đã qua không bao giờ trở lại.
Và trong số những chiếc cổng làng của hoạ sĩ họ Quách tôi cảm thương nhiều hơn cho chiếc cổng làng hoang tàn trên đê sông Đuống ... một phế tích sừng sững, cô quạnh mà trên mình là lau lách đè nặng và trên đầu là bóng cả của không gian lẫn thời gian ...