Ngày xưa, thời bọn mình đi thi tú tài là phải lên tuốt SG mà thi, đến ngày cả bọn dắt díu nhau tự đi thi, ngay cả việc khi bắt đầu học tân toán học, rồi thi trắc nghiệm IBM cũng chỉ được các thầy các cô giảng day bộ môn và GS hướng dẫn (bây giờ gọi là GVCN) chỉ bảo vài lần trong trường rồi cứ thế mà thi. Cả một kì thi tốt nghiệp phổ thông 12 năm mà cứ nhẹ như không, hầu như chẳng mấy ai có cha mẹ đưa đón ngoài cổng trường thi cả. Nhẹ, bởi chẳng có chỉ tiêu chỉ tiếc cho các nhà trường, chỉ có mỗi động lực là ai học thì đậu ai không học thì hỏng, mà hỏng thì đi lính, mà đi lính thời đó thì "một xanh cỏ, hai đỏ ngực" (chủ yếu là xanh cỏ). Rồi sau đó ai đậu thì lại tự mình về SG đăng ký thi hoặc ghi danh vào đại học. Cứ thế mà học, cứ thế mà thi, tất cả đều tự thân vận động cả.
Thế mà bây giờ cái sự học, cái sự thi sao mà vất vả và căng thẳng đến thế. Cứ đến mùa thi là truyền hình, báo chí từ trung ương đến địa phương đều rộn rã cả lên, nào là tư vấn mùa thi, đồng hành cùng mùa thi, rồi đĩa CD luyện thi trắc nghiệm, rồi tài liệu hướng dẫn của Bộ, của Sở, của trường, rồi tổ chức thi thử, chấm thử ... Có cái gì mà phải rắc rối và mệt mỏi thế nhỉ. Dường như chính cái không khí rầm rộ một cách không cần thiết của xã hội đã tạo nên tác dụng ngược là gây áp lực căng thẳng cho các thí sinh và cả gia đình các em. Chẳng thế mà nhiều nơi HS xỉu hàng loạt, thậm chí có những em phải vào viện trong mùa học thi, rồi đang trong phòng thi mà ngất, hoặc đến ngày thi thì ngã bệnh, rồi xì-trét, có em còn có dấu hiệu tâm thần nữa …
Mà thôi, ở những nơi xa xôi hẻo lánh, thiếu thốn phương tiện thông tin đại chúng thì tư vấn đã đành, đằng này các trường ở ngay trung tâm Hà Nội, Tp Hồ Chí Minh mà cũng rầm rộ mở hội tư vấn thì lạ thật. Chả lẽ Ban giám hiệu, rồi các thầy cô chủ nhiệm lớp 12 không tư vấn được cho các em sao, nhất là trong cái thời đại internet này chỉ cần một cái click là có hàng triệu thông tin cần thiết và hơn cả mức cần thiết?
Mình cứ nghĩ các báo đài từ trung ương đến địa phương bỏ biết bao tiền của vào chuyện này. Liệu có làm thay đổi diện mạo giáo dục nước nhà hoặc góp phần bồi bổ kiến thức cho thí sinh? Hay là người ta xem chuyện tư vấn cho HS cũng là một chuyện để thể hiện sự quan tâm? Thôi thì tư vấn cũng là cần đi nhưng cái cần hơn, quan trọng hơn là giúp cho các em có một nền tảng kiến thức vững vàng để đi thi còn cái hình thức thi cử như thế nào, tự luận hay trắc nghiệm nào có gì quan trọng đâu. Thử hỏi cả một kì thi quốc gia có bao nhiêu em không biết cách làm bài trắc nghiệm mà rớt, mà xét cho cùng, nếu các cô tú cậu tú tương lai mà kém thế thì rớt cũng là phải thôi, oan uổng gì nữa.
Dường như chúng ta đang bao sân, làm thay hoặc chăm chút bú mớm cho các cháu kỹ quá đến nỗi các cháu chẳng có một một cơ hội nào để tự suy nghĩ, tự quyết định cho tương lai của chính mình, kể cả việc dám chịu trách nhiệm với sự chọn lựa của chính mình. Thế nên ngày nay đã là cô tú cậu tú mà cứ ngơ ngơ, ngác ngác thế nào ấy. Giống như các chú gà công nghiệp thả ra vườn chẳng biết chạy đi đâu, chẳng biết tự bươi đất mà kiếm ăn cho chính mình.
Lỗi ở các em hay ở người lớn chúng ta?
